آنچه که ما در مهندسی صنایع ” دستگاه ” مینامیم، مجموعه ای از قطعات مکانیکی و الکترونیکی است که با مکانیزم ( سازوکار ) های مختلف با هم در ارتباط هستند و مجموعا یک هدف را دنبال میکنند. با این دید، یک دستگاه آب میوه گیری خانگی با یک دستگاه آب میوه گیری صنعتی در یک دسته بندی قرار میگیرند؛ هرچند که دارای اختلافات بنیادی در ساختار خود باشند. ممکن است دستگاهی در یک پروسه ی تولیدی یا خدماتی توجه شما را جلب کرده باشد و مایل باشید از نحوه ی کارکرد آن، قطعاتی که در آن استفاده شده، جنس قطعات و دیگر مشخصات آن آگاهی یابید. اینجاست که به مفهومی به نام ” مهندسی معکوس ” برمیخوریم. چون در طی این فرآیند ناگزیر به طراحی مجدد هستید، از این جهت به این پروسه واژه ی ” مهندسی ” تعلق میگیرد. شاید شما بخواهید این دستگاه را در سایز بزرگتری بسازید. در اینجا محاسبات مربوط به نیرو ها و مکانیک مواد مورد استفاده برای شما یک مساله ی مهندسی است. مثلا در تیغه ی یک دستگاه از آلیاژ فلز تیتانیوم استفاده شده است، اگر شما بخواهید همان تیغه را با آلیاژ فولادی بسازید مسلما جهت عمر بیشتر تیغه باید مکانیزم جدیدی به دستگاه اضافه کنید. مهندسی معکوس در صنایع، علمی است که اکثر جنبه های مهندسی مکاترونیک را در بر میگیرد.
در هزاره ی سوم، با پیشرفت روزافزون تکنولوژی بهتر است هر فرآیند تولیدی، هرچند بسیار کوچک، به صورت سیستماتیک انجام شود. این کار نه فقط به خاطر سرعت تولید بیشتر و کیفیت بالاتر، بلکه به خاطر توزیع عادلانه ی وظایف، شفافیت در عملکرد کارکنان، امکان ردیابی سریع تر خطاها و در نهایت مدیریت آسان تر فرآیند صورت میپذیرد. شما در درجه ی اول یک مدیر موفق هستید. مدیران موفق سیستم دارند و سیستم به آنها کمک میکند که به سادگی چند کلیک حجم بالایی از اطلاعات را به صورت نمودارهایی کارآمد مشاهده کنند؛ بدون آنکه مستقیما درگیر جزئیات امور شوند. تفکر قدیمی غالب بر جوامع، اینطور بیان میدارد که تلاش بیشتر مساوی است با موفقیت بیشتر. اما امروزه این مفهوم به ” تلاش هوشمندانه ” تغییر یافته است. تلاش هوشمندانه یعنی استفاده از نیروی تفکر. در پرتو آگاهی و اطلاع از علم روز، میتوانید راحت تر زندگی کنید و دغدغه های قدیمی یک مدیر سنتی را نداشته باشید.
تا چه حد میزان مصرف انرژی در واحد خود را پایش میکنید ؟ آیا در منطقه ای هستید که گاز طبیعی ارزان است ؟ آیا برق شما با تعرفه ی کشاورزی محاسبه میشود ؟ آیا در یک شهرک صنعتی هستید و برای تصفیه پسماند ها به مشکل خورده اید ؟
از میان چندین روش و دستگاهی که برای تهویه مطبوع سالن های صنعتی استفاده میشود، شما از کدام یک و به چه دلیل استفاده میکنید ؟ دیگ بخار مجموعه شما چند ساعت در روز روشن است ؟ آیا سیستم توزیع الکتریسیته به صورت بهینه عمل میکند ؟ استهلاک تجهیزات الکترونیکی شما بالاست ؟
این ها، سوالاتی است که هر کارفرمایی در حین قدم زدن در مجموعه ی خود با آن مواجه شده است. چه کنیم که از لحاظ مصرف انرژی در بهینه ترین حالت باشیم ؟ پاسخ در استفاده صحیح از علم ” فیزیک ” است.
